Παρακάτω έχουμε συλλέξει μερικούς τρόπους ώστε να κάνουμε το διαδίκτυο πιο ασφαλές, πιο προσωπικό, πιο ιδιωτικό, πιο δίκαιο.

Πολλές φορές μου διάφορα άτομα μου έχουνε πει ότι δεν με νοιάζει αν με παρακολουθούν, δεν έχω τίποτα να κρύψω. Πράγματι δεν έχουμε κάτι να κρύψουμε, σήμερα, δεδομένου ότι ζούμε σε μια «δημοκρατία» ή σε μια ελεύθερη κοινωνία και κράτος. Ή έτσι νομίζουμε. Αυτό όμως μπορεί να αλλάξει εν ριπή οφθαλμού και θα είμαστε στο στόχαστρο ενός απολυταρχικού καθεστώτος που δεν σηκώνει και πολύ «αμφισβήτηση».

Όπως είπε και οι ίδιος ο Σνόουντεν:

«Το επιχείρημα ότι δεν ανησυχείς για την ιδιωτικότητα (privacy) επειδή δεν έχεις τίποτα να κρύψεις, δεν είναι καθόλου διαφορετικό από το να πεις ότι δεν ενδιαφέρεσαι για την ελευθερία του λόγου επειδή δεν έχεις τίποτα για να πεις», και συνεχίζει «Αλλά αυτό που μετράει είναι, ότι ακόμα και αν δεν χρησιμοποιείς το συγκεκριμένο δικαίωμα, εκείνη την δεδομένη στιγμή, άλλοι άνθρωποι το χρησιμοποιούν. Το να λες ότι δεν σε ενδιαφέρει για ένα δικαίωμα επειδή δεν το χρησιμοποιείς εσύ προσωπικά, είναι το πιο αντικοινωνικό πράγμα που μπορεί κάποιος να πει. Αυτό που υποδηλώνει, είναι ότι δεν ενδιαφέρομαι για τους άλλους ανθρώπους».

«Ειδικά αν αυτό λέγεται από ανθρώπους που βρίσκονται σε κάποιες προνομιακές θέσεις… Ξέρεις, αν είσαι ένας γερο-πλούσιος, λευκός τύπος που βρίσκεται στην κορυφή της κοινωνικής τάξης, δεν σε ενδιαφέρουν ποιοι είναι οι νόμοι, ποια είναι τα δικαιώματα, επειδή η κοινωνία είναι δομημένη έτσι ώστε να προστατέψει τα συμφέροντά σου. Είναι οι μειονότητες που πάντα αντιμετωπίζουν το μεγαλύτερο κίνδυνο».

Εννοώντας μειονότητες μπορούμε να εννοήσουμε ακτιβιστές κάθε είδους, πολιτικούς, κοινωνικούς, θρησκευτικούς κτλ. Όποιος μπορεί να πάει ενάντια στο σύστημα, τις πολυεθνικές κτλ. κτλ. και τα συμφέροντα της εκάστοτε άρχουσας τάξης. Ένας ακτιβιστής μπορεί να ακούγεται κάτι το ακραίο, αλλά ακτιβιστής δεν γεννιέται κάποιος, ακτιβιστής γίνεται γιατί μάχεται ενάντια σε μια αδικία που συμβαίνει σε μια δεδομένη στιγμή, σε αυτόν, τον πλησίον του, την χώρα του ή γενικότερα στην ανθρωπότητα και φυσικά την φύση και τον πλανήτη μας.

Και αν και οι περισσότεροι άνθρωποι δεν είναι στην κορυφή της άρχουσας τάξης και παρόλα αυτά λένε το ίδιο είναι λόγω άγνοιας, επειδή πραγματικά δεν κατανοούν ότι τα δικαιώματά τους καταπατούνται σταδιακά με ένα ευφυή και ύπουλο τρόπο, οδηγώντας σε ένα ελεγχόμενο καθεστώς. Είναι η τεχνική του βατράχου που βράζει ζωντανός αλλά επειδή η θερμοκρασία του νερού ανεβαίνει σταδιακά δεν το καταλαβαίνει, και όταν η θερμοκρασία έχει φτάσει σε υψηλό σημείο είναι πολύ αργά για να αντιδράσει.

Δίνοντας αυτή τη δύναμη της πληροφορίας στις πολυεθνικές και κατ’ επέκτασιν στις κυβερνήσεις, είναι σαν να τους δίνουμε απόλυτη εξουσία πάνω μας. Το να προστατεύσουμε τα δικαιώματά μας και όχι μόνο τα δικά μας είναι καθήκον μας ως προς τον συνάνθρωπό μας, προς την κοινότητά μας, την οικογένειά μας και εμάς του ίδιους.

Για αυτό πρέπει να αλλάζουμε τον τρόπο που προσεγγίζουμε το διαδίκτυο, για να αλλάξουμε το ίδιο το διαδίκτυο και να το κάνουμε πιο ασφαλές για όλους.

Πως προστατεύουμε την ιδιωτικότητά μας στο διαδίκτυο:

1. Απενεργοποιούμε όλες τις ρυθμίσεις εντοπισμού της Google από το προφίλ. Εκεί καταγράφονται όλες οι κινήσεις, από το GPS, όλες οι αναζητήσεις κτλ. Αν έχουμε περισσότερους από έναν λογαριασμούς Google στο κινητό, πρέπει να απενεργοποιήσουμε τις ρυθμίσεις εντοπισμού σε όλους. Ψάχνουμε καλά τις ρυθμίσεις του λογαριασμού μας γιατί είναι πραγματικά πολλές.

2. Δεν χρησιμοποιούμε Google Chrome. Ακόμα και αν δεν έχουμε συνδεδεμένο τον λογαριασμό μας με το Chrome η Google εντοπίζει τι σελίδες επισκεπτόμαστε γιατί το 95% των σελίδων σήμερα είναι ενοποιημένες με την Google και πουλάνε τα δεδομένα αυτά για να μας βγαίνουν σχετικές διαφημίσεις π.χ. στο Facebook. Εναλλακτικά προγράμματα περιήγησης είναι Opera, Firefox, Vivaldi, και στο κινητό υπάρχει το DuckduckGo. Αν υπάρχει η επιλογή “Send a "Do Not Track" request with your browsing traffic” στις ρυθμίσεις την επιλέγουμε.

3. Χρησιμοποιούμε εναλλακτικές μηχανές αναζήτησης και πιο σπάνια την Google. Όντως, η Google είναι καλή μηχανή αλλά είναι ένα ασύστολο κέρδος και καταγραφή. Για του λόγου το αληθές, για την ίδια ακριβώς αναζήτηση, άλλα αποτελέσματα θα βγάλει σε σένα, άλλα σε μένα ανάλογα με τις προτιμήσεις μας. Γιατί είμαστε ένα προϊόν για αυτούς. Εναλλακτικά δοκιμάστε DuckduckGo και StartPage. Προς το παρών αυτές είναι οι πιο ασφαλείς.

4. Χρησιμοποιούμε πρόσθετα για τα προγράμματα περιήγησης που με προστατεύουν από τον εντοπισμό (tracking). Αυτή τη στιγμή πολύ καλό είναι Malwarebytes Browser Guard. Θα το βρείτε εδώ (https://www.malwarebytes.com/browserguard/) . Οι πιο ψαγμένοι χρήστες μπορούν να βάλουν και το NoScript.

5. Δεν αποδεχόμαστε τα Cookies με εμπορικό περιεχόμενο. Αυτό σημαίνει ότι ελέγχω τις ρυθμίσεις κάθε φορά πριν αποδεχτώ σε μια ιστοσελίδα. Αν δεν τις αποδεχτούμε και δεν μας ενοχλεί το παραθυράκι ακόμα καλύτερα. (Ενδέχεται να επηρεάσει την λειτουργικότητα κάποιον ιστοσελίδων).

6. Χρησιμοποιούμε καλό antivirus. Κάποιος θα πει ότι είναι ακριβό. Αλλά την σήμερον εποχή, το να μην έχεις κάποιες υπηρεσίες όπως VPN και Antivirus είναι σαν να παρκάρεις το αμάξι σου σε στενάκι πίσω από την Ομόνοια με ανοιχτά τα παράθυρα. Τα Antivirus εκτός από το ότι αποτρέπουν τους ιούς εμποδίζουν και ύποπτες συνδέσεις με τον υπολογιστή (από trojan) και αποτρέπουν τις συνδέσεις σε ύποπτες σελίδες. Ένα δυνατό είναι το Malwarebytes, αλλά υπάρχουν και άλλα καλά.

7. Χρησιμοποιούμε VPN. Αν αφήσαμε πριν το αυτοκίνητό μας με ανοιχτά παράθυρα και ξεκλείδωτο, τώρα αφήνουμε και κάποια προσωπικά έγγραφα μέσα που λένε τι πάμε και τι κάνουμε και που μένουμε. Αυτό μπορεί να καλυφθεί συμβατικά με μια υπηρεσία VPN (Προσωπικό Εικονικό Δίκτυο). Το VPN κρύβει την πραγματική μας διεύθυνση IP και έμεσα την ταυτότητά μας. Υπάρχουν πολλά δωρεάν αλλά μόνο με μια πληρωμένη υπηρεσία μπορεί κάποιος να έχει το κεφάλι του ήσυχο. Προτείνουμε το NordVPN που δίνει οικονομικά τρίχρονα πακέτα και έχει καλή απόδοση γενικά. Επίσης είναι σημαντικό ότι η συγκεκριμένη υπηρεσία εδρεύει σε χώρα που δεν την υποχρεώνει να παραδίδει τις λίστες των χρηστών σε καμία κυβέρνηση ή μυστική υπηρεσία.

8. ΔΕΝ χρησιμοποιούμε τον ίδιο κωδικό για όλες τις υπηρεσίες. Επειδή όλοι το έχουμε κάνει, πρέπει να μάθουμε ότι είναι πολύ εύκολο να σπάσει ένας κωδικός που έχει την αγαπημένη μας ομάδα και 2-3 αριθμούς π.χ. ApollonKalamarias Εάν σας δυσκολεύει να θυμάστε όλους αυτούς τους κωδικούς χρησιμοποιείστε κάποιο πρόγραμμα όπως το MyKi (έχει και για κινητό και σταθερό υπολογιστή). Το πρόγραμμα σας προτείνει πολύπλοκους κωδικούς και τους αποθηκεύει για εσάς οπότε έχετε το κεφάλι σας ήσυχο. https://myki.com/

9. Δεν συνδέομαι σε διάφορες σελίδες με τον λογαριασμό Facebook ή με την Google αλλά δημιουργούμε καινούργιο λογαριασμό με email. Όλοι κάνουμε το πρώτο για χάριν ευκολίας, αλλά το κάνανε εύκολο για να μας ακολουθούν και εύκολα.

10. Δεν χρησιμοποιούμε Messenger ή και WhatsUp. Αυτά τα τελευταία είναι της Facebook, και όπως και η Google χρησιμοποιούν τα δεδομένα μας για εμπορικούς σκοπούς. Προτιμούμε κάποιο εναλλακτικό πρόγραμμα για μηνύματα όπως το Signal ή το Wickr που είναι υπηρεσίες που προστατεύουν τα δεδομένα μας.

11. Δεν χρησιμοποιούμε Gmail. Αν θέλουμε ακόμα περισσότερη ιδιωτικότητα βρίσκουμε κάποιον εναλλακτικό πάροχο για τα email μας. Τα καλύτερα email είναι αυτά που βρίσκονται σε προσωπικούς servers που φιλοξενούν προσωπικές σελίδες. Αν έχουμε κάποιον φίλο που έχει κάποια ιστοσελίδα μπορούμε να του ζητήσουμε να μας φτιάξει ένα προσωπικό email. Αλλιώς υπάρχουν και άλλες εταιρίες που προσφέρουν δωρεάν email που δεν θα μας ξεζουμίσουν. Το να έχουμε παραπάνω από ένα email είναι μια καλή τακτική. Άλλο για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, άλλο για την δουλειά και άλλο προσωπικό, και όχι όλα στην ίδια εταιρεία. (Proton, Tutanota, Yandex, GMX, Zoho κ.α.)

12. Σβήνουμε το ιστορικό από τα προγράμματα περιήγησής μας. Αυτό σημαίνει σβήνουμε τα cookies, το ιστορικό σελίδων, τους κωδικούς, τα πάντα, από την αρχή. Έτσι μειώνουμε το ψηφιακό μας αποτύπωμα και γινόμαστε λιγότερο ευάλωτοι σε περίπτωση ανίχνευσης ή ακόμα και επίθεσης.

13. Δεν χρησιμοποιούμε την εφαρμογή χαρτών της Google στο κινητό. Όταν δεν χρησιμοποιούμε τις υπηρεσίες GPS τις έχουμε απενεργοποιημένες και τις ανοίγουμε μόνο όταν τις χρειαστούμε και μετά τις κλείνουμε. Αν και είναι πραγματικά αμφίβολο αν αποφεύγουμε την καταγραφή τοποθεσίας σε Android συσκευές. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε άλλες εφαρμογές όπως HERE WeGo, MAPS.ME κτλ. Σε αυτή την περίπτωση μπορούμε

14. Αποφεύγουμε τα public networks. Τα δημόσια ανοικτά δίκτυα δεν είναι ασφαλή, οποιοδήποτε μπορεί να δει τα δεδομένα που εισάγουμε στον περιηγητή μας όπως κωδικούς, πιστωτικές κάρτες, προσωπικά δεδομένα κτλ. Τέτοια δίκτυα περιλαμβάνουν εθνικά δίκτυα σε πάρκα, σε καφετέριες, ξενοδοχεία, αεροδρόμια κτλ. Αν χρειαστεί να τα χρησιμοποιήσουμε το κάνουμε χρησιμοποιώντας VPN, και αποφεύγουμε να εισάγουμε ευαίσθητα δεδομένα όπως πιστωτικές κάρτες ή διευθύνσεις.

15. Δεν ανοίγω email άγνωστης προέλευσης. Δεν έχουμε μόνο την επιτήρηση των κυβερνήσεων και των πολυεθνικών αλλά και κάθε λογής κακοποιό στοιχείο. Πολλά email είναι phishing, δηλαδή ψάρεμα. Χρειάζεται να είμαστε επιφυλακτικοί. Το ίδιο ισχύει για περίεργους συνδέσμους του στυλ «Δες ποιος βλέπει το προφίλ σου» κτλ. Σε πολλές τέτοιες σελίδες μας ζητάν επίσης τους κωδικούς μας π.χ. Facebook, Gmail κτλ. και μετά μας αλλάζουν το προφίλ, τις φωτογραφίες ή και στέλνουν μηνύματα για λογαριασμό μας.

16. Δεν χρησιμοποιώ USB συσκευές άγνωστης προέλευσης. Μια ενδιαφέρουσα πρακτική υποκλοπής δεδομένων είναι τα μολυσμένα στικάκια με κακόβουλο λογισμικό. Αν π.χ. βρούμε μια τέτοια συσκευή, την στιγμή που θα το συνδέσουμε στον υπολογιστή μπορεί να εγκαταστήσει ένα πρόγραμμα χωρίς να το καταλάβουμε, το οποίο θα μολύνει τον υπολογιστή μας με ένα πρόγραμμα trojan (έναν δούρειο ίππο: μια πίσω πόρτα για έναν χάκερ). Χρησιμοποιούμε πάντα antivirus όταν βάζουμε στικάκια ακόμα και φίλων και αποφεύγουμε τα στικάκια που ήρθαν από τρίτους ή κάποιος «ξέχασε» στο πρεβάζι της πολυκατοικίας…

- Και τα παρακάτω για τους πιο απαιτητικούς χρήστες:

17. Σταματάμε τα Windows από το να μας κατασκοπεύουν. Μακάρι να ήταν μόνο η Google και το Facebook που βάζουν χέρι στα δεδομένα μας. Δυστυχώς τα Windows 10 μοιράζονται πολλές πληροφορίες παρά την θέλησή μας ακόμα και αν έχουμε απενεργοποιήσει τις προτιμήσεις για τις εξατομικευμένες διαφημίσεις. Και για όσους δεν έχουμε σκοπό να περάσουμε άμεσα σε Linux, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτό το ωραίο δωρεάν προγραμματάκι:
https://github.com/crazy-max/WindowsSpyBlocker (Διαβάστε τις οδηγίες καλά. Ενίοτε χρειάζεται ανανέωση, γιατί οι IP ανανεώνονται).

18. Ο Edward Snowden δήλωσε σε περσινή του συνέντευξη ότι όταν παίρνει ένα κινητό του κάνει μια χειρουργική επέμβαση και αφαιρεί την κάμερα και το μικρόφωνο. Και το GPS θα συμπλήρωνα εγώ. Και θα πείτε πως μιλάει; Όταν θέλει να μιλήσει συνδέει ένα hands-free και μιλάει. Γιατί ως καλός whishtleblower και έχοντας δει από τα μέσα τι συμβαίνει (μυστική υπηρεσία NSA) ξέρει από πρώτο χέρι ότι κάμερες και μικρόφωνα μπορούν να ανοίξουν εξ αποστάσεως σε οποιαδήποτε συσκευή ακόμα και όταν η συσκευή είναι απενεργοποιημένη (Ξεχάστε να βγάλετε την μπαταρία γιατί πλέον αυτό δεν γίνεται στο 99% των κινητών! Γιατί άραγε; ) Για όσους δεν έχουμε πρόθεση να χαλάσουμε τα «πολύτιμα» κινητά μας, καλό θα μας κάνει να τα αφήνουμε που και που σπίτι όταν πάμε για βόλτα στο πάρκο ή για ψώνια. Δεν θα πάθουμε και τίποτα. Νομίζω… ε;

19. Δεν μπαίνουμε στο fb από την εφαρμογή του παρά μόνο από ασφαλή πρόγραμμα περιήγησης (για τα κινητά). Το FB έχει ένα δικό του πρόγραμμα, αλλά δεν είναι τίποτα άλλο από ένα εξειδικευμένο πρόγραμμα περιήγησης. Αν παρακολουθήσετε την συμπεριφορά του, ανοίγει τις σελίδες που επισκέπτεστε μέσα από την πλατφόρμα μέσα από το ίδιο το πρόγραμμα, το οποίο σημαίνει ότι συλλέγει πληροφορίες για τις συνήθειες πλοήγησής σας στο διαδίκτυο και τις προτιμήσεις σας. Το ίδιο κάνουν και άλλες εφαρμογές όπως messenger, Gmail, Instagram κτλ.
Όσον αφορά τους υπολογιστές, το fb δημιουργεί μια ειδική διεύθυνση την οποία αν δεν θέλουμε να την ακολουθήσουμε πρέπει να κάνουμε αντιγραφή διεύθυνσης να βγάλουμε τον περιττό κώδικα μετά το ερωτηματικό (?) και να την επικολήσουμε στο επιθυμητό πρόγραμμα περιήγησης.

20. Το καλύτερο απ’ όλα: Σβήνουμε το FB! Οι ίδιοι δημιουργοί και προγραμματιστές του, έχουν δηλώσει ότι γνώριζαν πόσο εθιστικό είναι, και ότι είναι μελετημένο πάνω στην ανθρώπινη συμπεριφορά ώστε να προκαλεί εθισμό. Δηλαδή το έφτιαξαν υπό αυτές τις προϋποθέσεις. Δείτε στο παρακάτω βίντεο τις πολύ ενδιαφέρουσες δηλώσεις των μετανοημένων προγραμματιστών αλλά και των αμετανόητων: https://www.youtube.com/watch?v=A7apzf-8jqU
Υπάρχουν άλλοι τρόποι για να κοινωνικοποιηθούμε, μέσα από φόρουμ, μπλογκ και φυσικά άλλες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης λιγότερο διεισδυτικές στην ιδιωτικότητά μας.

21. Για πολύ ευαίσθητα θέματα στην περιήγησή μας στο δίκτυο, πάνω από το υπάρχον VPN μας μπορούμε να χρησιμοποιούμε πρόγραμμα περιήγησης TOR, το οποίο θα ανοίξει ένα εικονικό IP μέσα σε ένα εικονικό IP. Δεν ενεργοποιούμε scripts, γιατί πάλι μπορούμε να εντοπιστούμε. Επίσης δεν κάνουμε μεγιστοποίηση στο παράθυρο του TOR γιατί μπορούμε επίσης να ταυτοποιηθούμε από την ανάλυση της οθόνης μας (π.χ. αν έχουμε την μπάρα δεξιά ή αριστερά, πόσα pixel αυτό κόβει κ.α.).

22. Αλλάζουμε τις συνήθειες περιήγησής μας γενικά και είμαστε πιο επιφυλακτικοί. Αν θέλουμε μέγιστη ασφάλεια προσθέτουμε στο email μας κρυπτογράφηση. Για σημαντικές συζητήσεις μπορούμε να διαλέξουμε δωρεάν υπηρεσίες όπως ProtonMail, αλλά να προσέξουμε ότι και ο παραλήπτης μας να χρησιμοποιεί παρόμοια ασφάλεια.

23. Χρησιμοποιούμε προσωρινούς λογαριασμούς email για λογαριασμούς οι οποίοι δεν είναι σημαντικοί. Υπάρχουν διάφορες υπηρεσίες όπως π.χ. το Guerrilla Mail ή το MailDrop κ.α. που μπορούν να μας δημιουργήσουν ένα προσωρινό email, ώστε με αυτό να κάνουμε εγγραφή σε διάφορες σελίδες που ζητάν εγγραφή.

24. Προσέχουμε τι πληκτρολογούμε στις Android συσκευές μας. Τα πληκτρολόγια στις συσκευές android δεν είναι τίποτα άλλο από ένα πρόγραμμα το οποίο είναι της Google. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να καταγράφουν τι δακτυλογραφούμε, όπως ευαίσθητα δεδομένα, κωδικούς, πιστωτικές κάρτες, αριθμούς τηλεφώνων, ονόματα και πολλά άλλα που καταλήγουν στους σερβερ της Google. Και ακόμα χειρότερα μπορούν να αποστείλουν δεδομένα όπως πότε δακτυλογραφούμε τι, πόσο συχνά, με τι ταχύτητα κτλ. και να δημιουργούν συγκεκριμένα καταναλωτικά και ψυχολογικά προφίλ στις συγκεκριμένες πολυεθνικές που είναι χρυσός για τις διαφημιστικές τους καμπάνιες. Η λύση είναι να αλλάξουμε τις ρυθμίσεις στο πληκτρολόγιο, δείτε εδώ: https://www.guidingtech.com/stop-gboard-collecting-personal-data/. Ενναλακτικά μπορούμε να κατεβάσουμε το SwiftKey και να κάνουμε τις ανάλογες ρυθμίσεις, απενεργοποιώντας τις ρυθμίσεις συγχρονισμού και τα cloud predictions.

Δείτε επίσης:

Α) Πως ο πόλεμος ενάντια στην τρομοκρατία γίνεται πρόσχημα για την παρακολούθηση των πολιτών και πως οδεύουμε προς ένα απολυταρχικό καθεστώς. Επίσης γιατί πρέπει να μας ενδιαφέρει που συλλέγουν τα προσωπικά  μας δεδομένα:  https://www.youtube.com/watch?v=wiyl5hrcqNY

Β) Πως τα κινητά μας μπορούν να μας παρακολουθούν ακόμα και όταν είναι κλειστά: https://www.youtube.com/watch?v=gb4tAFEP1H0

Γ) Το Φέισμπουκ, τα δεδομένα μας και ο εθισμός σε αυτό: https://www.youtube.com/watch?v=A7apzf-8jqU

Το διαδίκτυο δεν είναι ένα παιχνίδι. Αυτό που γίνεται στον πλανήτη γη, δεν είναι ένα παιχνίδι. Σε λίγο καιρό η εταιρία SpaceX θα έχει ολοκληρώσει το πρόγραμμα Starlink το οποίο αναμένεται να βάλει σε χαμηλή τροχιά γύρω από τον πλανήτη ένα δίκτυο με 42.000 δορυφόρους οι οποίοι θα δικτυώσουν όλο τον πλανήτη.

Δηλαδή δεν θα υπάρχει περιοχή στο πλανήτη, εκτός από τους πόλους (καθότι οι συμβατικοί δορυφόροι κινούνται σε διαγώνιες τροχιές), που να μην έχει κάλυψη, ακόμα και τα πιο απόκρημνα βουνά και οι πιο βαθιές θάλασσες. Αυτό σημαίνει ότι ο άνθρωπος, που θα έχει πάντα το κινητό του μαζί θα είναι συνδεδεμένος όπου και αν πάει.

Και αν θεωρήσουμε ότι αφήσει το κινητό στο σπίτι γιατί δεν θέλει να εντοπιστεί, ποιος μας διαβεβαιώνει ότι αυτοί οι δορυφόροι χαμηλής τροχιάς (έχουν τροχιά στα 550 χλμ.) δεν θα μπορούν να μας εντοπίζουν με κάμερες; Κάποιοι λένε ότι αυτοί οι δορυφόροι δεν θα έχουν κάμερες. Αυτό πραγματικά μένει να το δούμε στο άμεσο μέλλον…

Γιατί ποιος μπορεί να αντισταθεί στην δύναμη που μπορεί να του δώσει μια τέτοια δυνατότητα. Ζωντανά δεδομένα από κάθε γωνιά της γης κάθε στιγμή, για την κίνηση, για τον καιρό, για τις κινήσεις πληθυσμών, για τις μεταφορές, για επιστημονικές και στρατιωτικές εφαρμογές και ποιος ξέρει για τι άλλο.

Όλα αυτές οι πληροφορίες που προσφέρει η τεχνολογία σε συνδυασμό, κάνουν αυτούς που τις κατέχουν τους απόλυτους κυρίαρχους του παιχνιδιού. Ξέρουν που, πως και γιατί μπορεί να συμβεί κάτι.

Ένα θέμα το οποίο μας βάζει σε σκέψεις. Γιατί αν δεν χρησιμοποιείς την τεχνολογία δεν μπορείς να αγοράσεις, δεν μπορείς να πουλήσεις, δεν μπορείς να συνδιαλλαγείς με το σύστημα. Και το σύστημα έχει μια παραμετροποίηση για εμάς, αυτή που γνωρίζει καλά: προγραμματισμός.

Για αυτό πρέπει σιγά σιγά να αποπρογραμματιστούμε εάν δεν θέλουμε ένα ζοφερό μέλλον για την ανθρωπότητα. Για αυτό το λόγο ενημερωνόμαστε με τα θέματα σχετικά με την ασφάλεια στο διαδίκτυο και ενημερώνουμε και άλλους σχετικά.

Δεν εμπιστευόμαστε τους παρόχους μας ή τις κυβερνήσεις σε τέτοια θέματα, εγχώριες και ξένες, και προστατεύουμε το αγαθό της ιδιωτικότητάς μας.

Δεν λέμε ότι η τεχνολογία είναι a priori κακή. Φυσικά είναι ο τρόπος χρήσης που μπορεί να βλάψει ή ποιος την χρησιμοποιεί και πως. Και εφόσον ζούμε στην ψηφιακή εποχή οφείλουμε να έχουμε και μια ψηφιακή εκπαίδευση και μια καλή ενημέρωση. Δεν χρειάζεται να γίνουμε όλοι προγραμματιστές αλλά πρέπει να μάθουμε τα βασικά. Και αυτά εμπεριέχουν και τα δικαιώματά μας.