«Την ώρα του θανάτου, δεν θα βλέπουν με τα μάτια τους μορφές, ούτε θα ακούν με τα αυτιά τους ήχους, ούτε θα μυρίζουν με τη μύτη τους οσμές, ούτε θα γεύονται γεύσεις με τη γλώσσα τους, ούτε θα έχουν την αίσθηση της αφής με το σώμα τους. Θα συνεχίσουν όμως να εισπνέουν και να εκπνέουν με τη λεπτή αναπνοή, η ζωτική τους ενέργεια, η θέρμη και η συνείδηση τους θα παραμένει στο σώμα τους. Τότε ο Μποντισάτβα Ακασαγκάρμπα θα εμφανιστεί μπροστά τους ως κοινό ον. Σε όσους στο παρελθόν τιμούσαν τους βραχμάνους, ο γιος της ευγενούς οικογενείας θα εμφανιστεί με τη μορφή του βραχμάνου. Σε όσους τιμούσαν τον Καμεσβάρα, θα εμφανιστεί με τη μορφή του Καμεσβάρα. Σε εκείνους που πήραν προστασία και τιμούσαν τον Ναραγιάνα, τον Μαχεσβάρα, τον Σάκρα, έναν τσακραβαρτίν, τον ήλιο, το φεγγάρι, τον Ντρταράστρα, τον Βιρουντάκα τον Βιρουπάκσα ή τον Βαϊσραβάνα, ή πήραν προστασία σε διάφορα αντικείμενα όπως είναι οι ντέβα, τα βουνά, τα δέντρα, οι πηγές, οι λίμνες και οι νερόλακκοι, θα εμφανιστεί ανάλογα. Και με τη μορφή που αναλογεί στη διάθεσή τους, θα μιλήσει με τα ακόλουθα λόγια:
‘Όποιος βαθιά θεωρεί τις τέσσερις ευγενείς αλήθειες
απελευθερώνεται από την ύπαρξη στη σαμσάρα.
Επομένως, όσοι διαμένουν στη σαμσάρα θα πρέπει να γνωρίζουν και τις τέσσερις.
Αφού κατανοήσουν αυτά τα Ντάρμα, τα όντα εκείνα θα φτάσουν στα ανώτερα πεδία.’
«Στα όντα που έχουν βαθιά πίστη στον Βούδα, [F.280.a]θα εμφανιστεί με τη μορφή του Βούδα και θα πει τα εξής λόγια:
‘Η αλήθεια της πρωταρχικής σοφίας του Βούδα
απελευθερώνει εκείνους που βρίσκονται στον ωκεανό της ύπαρξης.
Πραγμάτωσε γρήγορα αυτήν τη πρωταρχική σοφία,
και θα απελευθερωθείς από κάθε πόνο.’
«Τότε, εκείνα τα όντα θα ευχαριστηθούν και θα αγαλλιάσουν από τον ήχο (των λέξεων) που φέρνουν το Βούδα στο νου. Τότε θα πεθάνουν και θα επαναγεννηθούν σε ένα άσπιλο και καθαρό βουδικό πεδίο, εκεί όπου θα κατοικεί, θα ζει, θα διαμένει και θα διδάσκει το Ντάρμα ένας Μπαγκαβάν Βούδας. Το ίδιο ισχύει ως προς το Ντάρμα και τη Σάνγκα. Αυτό δείχνει πως ο Μποντισάτβα Ακασαγκάρμπα διαθέτει ασύλληπτα έξοχες ιδιότητες.
«Όσοι επιθυμούν να τελειοποιήσουν τα διάφορα είδη διαλογιστικής συγκέντρωσης, θα πρέπει κατά το ξημέρωμα, να αποδώσουν τιμές στον Μποντισάτβα Ακασαγκάρμπα και να κάνουν όσο περισσότερες προσφορές μπορούν. Κι αφού σκεφτούν με αγάπη όλα τα όντα θα πρέπει να πουν τα εξής λόγια: ‘Δώσε μου τη προσοχή σου, δώσε μου προσοχή! Ακασαγκάρμπα, έχεις πραγματώσει το μεγάλο έλεος. Προσεύχομαι σε παρακαλώ να μου δώσεις επίγνωση και την γιόγκα της διαλογιστικής συγκέντρωσης. Έτσι είναι:
umuraṇakhe | bakṣamanile | samudra | avadarena |nayanaya | mahākāruṇikā |
anupamajambhasmṛti |akrajambhasmṛti | vajrajambhasmṛti| koṣasmṛti |anupamasmṛti | bhūtakoṭismṛti svāhā |
«Σ’ αυτούς που απαγγείλουν μ’ αυτόν τον τρόπο ο Ακασαγκάρμπα θα δώσει επαγρύπνηση και θα τους εισάγει στη διαλογιστική συγκέντρωση.
«Όσοι επιθυμούν αν μελετήσουν τις πραγματείες, είτε αυτά είναι λόγια του Βούδα είτε εξηγήσεις των Σράβακα, θα πρέπει καταρχήν να πλυθούν και μετά να τιμήσουν τον Μποντισάτβα Ακασαγκάρμπα κατά την αυγή, να κάνουν όσο το δυνατόν περισσότερες προσφορές, να αναπτύξουν αγάπη για όλα τα όντα και να πουν τα εξής λόγια: ‘Δώσε μου προσοχή, δώσε μου την προσοχή σου! Ακασαγκάρμπα, μεγάλε λόγιε ανάμεσα στα όντα, γιε ευγενούς οικογενείας πέρα από κάθε φαντασία, είσαι έξοχος. Προσεύχομαι να μου χαρίσεις τη γιόγκα της επαγρύπνησης και της διαλογιστικής συγκέντρωσης.’ Έτσι [F.280.b] είναι:
inilaja/ visanadusaja/ viyavanaja/ vibaksisame/ pasalajasi/ sthanasarave/ sastrakarnne/ humahuma/ mahakarunika svaha/
Εκείνοι που θέλουν να μπουν στον μεγάλο ωκεανό ή στις σπηλιές, που θέλουν να χρησιμοποιήσουν την ιερά ουσία[43] , που είναι φυλακισμένοι ή χωριστά απ’ τους φίλους τους ή αντιμετωπίζουν εχθρικούς ανθρώπους, αυτά τα όντα θα πρέπει να πουν το όνομα του Μποντισάτβα Ακασαγκάρμπα, να κάνουν όσο το δυνατόν περισσότερες προσφορές, να αναπτύξουν αγάπη για όλα τα όντα και να πουν αυτά τα λόγια: ‘Δώσε μου προσοχή, δώσε μου την προσοχή σου φημισμένε Ακασαγκάρμπα που είσαι προικισμένος με το μεγάλο έλεος και την πρόθεση να ωφελείς τα όντα! Εσύ με το μεγάλο έλεος πρόσεξέ με. Απελευθέρωσέ με από αυτές τις καταστάσεις και χάρισέ μου καλή τύχη. Παντοδύναμε εσύ, με έχουν εξαντλήσει τα βάσανα. Είμαι άπορος. Θα βασιστώ πάνω σου για να πετύχω την γαλήνη και την ευτυχία σ’ αυτήν και στις μελλοντικές ζωές.’
«Τότε ο Μποντισάτβα Ακασαγκάρμπα θα εμφανιστεί μπροστά τους με διάφορες μορφές, ακόμα και σαν συνηθισμένο άτομο ή κορίτσι, θα τους ανακουφίσει και θα τους απελευθερώσει από οποιοδήποτε φόβο έχουν.
«Το ίδιο ισχύει και για όσους φοβούνται τη φωτιά, το νερό, τα όπλα, τις τοξίνες, τις κατάρες, τις τίγρεις, τα λιοντάρια, τα δυνατά δηλητήρια, τους κλέφτες και τους απατεώνες[44] , για όσους είναι δέσμιοι ή τιμωρημένοι ή πρόκειται να φονευθούν, για όσους είναι άρρωστοι ή φοβούνται τις αρρώστιες και για όσους δεν έχουν ράσα, δωρεές, κατάλυμα, κάθισμα, φάρμακα για να γιατρέψουν αρρώστιες ή στερούνται τα βασικά αγαθά.
«Μπορεί κάποιοι πρίγκιπες [F.281.a]να επιθυμούν να ανέβουν σε υψηλότερη τάξη. Αυτοί θα πρέπει να πουν το όνομα του Μποντισάτβα Ακασαγκάρμπα, να του προσφέρουν τιμές, σεβασμό, λατρεία κλπ. Όσοι ακούσουν το όνομα του Μποντισάτβα Ακασαγκάρμπα και επιθυμούν να ανέβουν στην ιεραρχία μεταξύ των βραχμάνων, των λαϊκών, των τεχνιτών, αυτών που σπουδάζουν ή διαλογίζονται, όσο ψηλά κι αν θέλουν να φτάσουν, θα πρέπει να τον τιμούν. Αφού πάρουν το μπάνιο τους και φορέσουν καθαρά ρούχα, θα πρέπει να πάρουν προστασία στον Μποντισάτβα Ακασαγκάρμπα κατά τη διάρκεια της αυγής και να προσευχηθούν με αυτά τα λόγια: ‘Ακασαγκάρμπα, το έλεός σου είναι πράγματι μεγάλο! Προσεύχομαι να μου δώσεις σε παρακαλώ καλή τύχη. Εκπλήρωσε τις ευχές και τις προθέσεις μου, κάθε μια ξεχωριστά σύμφωνα με τις επιθυμίες μου. Εσύ που είσαι προικισμένος με το μεγάλο έλεος, δώσε μου αυτό που επιθυμώ και πραγματοποίησε αυτά που ζητώ.’
«Τότε, αν γίνουν όλα αυτά και πουν αυτά τα λόγια, ο Μποντισάτβα Ακασαγκάρμπα θα τα ακούσει με την εξαγνισμένη ικανότητα της θείας ακοής που υπερβαίνει την ανθρώπινη δυνατότητα και θα φανερωθεί σ’ αυτά τα όντα με την κατάλληλη μορφή. Θα τους διδάξει επίσης τέτοια επιδέξια μέσα.
«Ο Μποντισάτβα Μαχασάτβα Ακασαγκάρμπα έχει το χάρισμα της εξαιρετικής ικανότητας τέτοιων επιδέξιων μέσων. Είναι προικισμένος με έναν νου σαν τον μεγάλο ωκεανό.
«Γιε ευγενούς οικογενείας, κάποιοι μπορεί να είναι σε θέση να υπολογίζουν πόσες σταγόνες νερού χωράει ο μεγάλος ωκεανός, κανείς όμως δεν μπορεί να μετρήσει το εύρος των επιδέξιων μέσων και της σοφίας, ή το εύρος της δραστηριότητας που ωριμάζει τα όντα μέσω των επιδέξιων μέσων, του Μποντισάτβα Μαχασάτβα Ακασαγκάρμπα. Γιε ευγενούς οικογενείας, κάποιοι μπορεί να είναι σε θέση να αντιλαμβάνονται την έκταση ολόκληρου του άπειρου και απροσμέτρητου διαστήματος των δέκα κατευθύνσεων, είναι αδύνατον όμως να μετρηθούν οι μορφές που παίρνει ο Μποντισάτβα Μαχασάτβα Ακασαγκάρμπα για να φέρει τα όντα σε πνευματική ωρίμανση. Μερικές φορές εκδηλώνεται με τη μορφή ενός Βούδα για να ωριμάσει τα όντα [F.281.b], κάποιες άλλες με τη μορφή ενός βραχμάνου. Εκδηλώνεται με όποια μορφή χρειάζεται για να δαμάσει τα όντα. Στο πεδίο των ζώων εκδηλώνεται με τη μορφή ζώου, μεταξύ των όντων στα πεδία των κολάσεων, εμφανίζεται με τη μορφή ενός όντος της κόλασης, στον κόσμο του Γιάμα έχει τη μορφή ενός όντος του κόσμου του Γιάμα κλπ.
« Σε μερικούς προβάλει ως άμεσα αντιληπτή προβολή και σε κάποιους άλλους προβάλει στα όνειρα. Σε κάποιους εκδηλώνεται με διάφορες μορφές την ώρα του θανάτου και της μεταφοράς, την τελική στιγμή της συνείδησης, με σκοπό να εξαλείψει το κάρμα των αρνητικών τους πράξεων, να τους απελευθερώσει από τα κατώτερα πεδία, να τους βάλει στα ανώτερα πεδία και να φέρει την ευημερία στα όντα. όταν πάρουν προστασία και δουν αυτές τις εκδηλώσεις, τα όντα αυτά αποκτούν όλα τα είδη ευτυχίας, μέχρι και την ευτυχία να βρίσκονται στους κόσμους των ανώτερων πεδίων. Γι αυτόν το λόγο κανείς δεν μπορεί να υπολογίσει το μέγεθος των προβολών του Ακασαγκάρμπα.
«Πράγματι ο Μποντισάτβα Μαχασάτβα Ακασαγκάρμπα είναι προικισμένος με τις ασύλληπτα εξαίσιες ιδιότητες των επιδέξιων μέσων και της σοφίας. Είναι προικισμένος με τις εξαιρετικές ιδιότητες ενός Βούδα. Γι αυτόν τον λόγο εμφανίζεται στο κεφάλι του, το ανώτερο σημείο του σώματος του γιου ευγενούς οικογενείας, το πολύτιμο πετράδι που εκπληρώνει ευχές.»
Όλη η σύναξη, έμεινε έκθαμβη και θαύμασε τον Μποντισάτβα Μαχασάτβα Ακασαγκάρμπα. Αφού απέδωσαν τιμές και σεβασμό στον δάσκαλό τους, ένωσαν τα χέρια τους και έκαναν προσφορές στον Μποντισάτβα Μαχασάτβα Ακασαγκάρμπα και τον τίμησαν με διάφορους τρόπους. Έκαναν προσφορές με λουλούδια, θυμιάματα, γιρλάντες, αλοιφές, καντήλια, ομπρέλες, νικητήρια λάβαρα, σημαίες, ράσα, στολίδια, ενδύματα, επαίνους, τραγούδια και μουσική από κύμβαλα.
Με τη σειρά του[F.282.a] ο Μποντισάτβα Ακασαγκάρμπα παρουσίασε στον Μπαγκαβάν όλες αυτές τις προσφορές και αφού προσκύνησε στα πόδια του Μπαγκαβάν τον παρακάλεσε με αυτά τα λόγια:
«Σεβάσμιε Μπαγκαβάν, σ’ αυτό το μολυσμένο βουδικό πεδίο των πέντε αμαυρώσεων, τα όντα παραπλανούνται εξ αιτίας του μεγάλου σκοταδιού της άγνοιας. Με ποιο τρόπο μπορούν να ωφεληθούν αυτά τα όντα, ώστε να επιτευχθεί η Φώτιση;»
Ο Μπαγκαβάν απάντησε:
«Γιε ευγενούς οικογενείας, έτσι είναι. Ο ουρανός δεν είναι ούτε δέσμιος ούτε ελεύθερος. Δεν είναι μολυσμένος ούτε σε πλάνη, αλλά είναι φυσικά άριστος. Ο άνεμος στριφογυρνά τα σωματίδια της σκόνης στον ουρανό και τα σκορπά τριγύρω. Έτσι ο ουρανός φαίνεται ακάθαρτος και σκοτεινός σαν νύχτα. Έπειτα το νερό κάνει τα σωματίδια να πέσουν και ο ουρανός καθαρίζει τελείως. Σ’ αυτήν την περίπτωση, αν δεν είναι ορατά τα αστέρια, οι πλανήτες, ο ήλιος και το φεγγάρι, τότε τα δευτερόλεπτα, τα λεπτά, οι ώρες[45] , οι μέρες, οι νύχτες, οι εποχές και τα χρόνια δεν θα γίνονταν επίσης αντιληπτά.
«Με τον ίδιο τρόπο γιε ευγενούς οικογενείας, ο νους-που τον διέπει η κενότητα, η τελική πραγματικότητα του Τατάγκατα-είναι από φύση του τέλεια καθαρός και αγνός. Όμως, οι νόες των όντων έχουν αμαυρωθεί από τυχαίες μολύνσεις. Λόγω του μεγάλου ελέους του Τατάγκατα διδάσκεται το Ντάρμα για το όφελός τους που είναι σαν το νερό. Οι μολυσμένοι νόες των όντων εξαγνίζονται και γίνονται καθαροί και αμόλυντοι. Έτσι, όταν ο ήλιος του Τατάγκατα ανατέλλει, αυτά τα όντα θα γεμίσουν με τις ακτίνες φωτός της πρωταρχικής σοφίας και θα πραγματώσουν τις ασύλληπτα εξαίσιες ιδιότητες ενός Βούδα.
«Έτσι θα εδραιωθούν στις τέσσερις κοντινές εφαρμογές της επαγρύπνησης (close application of mindfulness) κλπ μέχρι τους οκτώ κλάδους του οκταπλού ευγενούς μονοπατιού. Θα αποκτήσουν όλες τις ιδιότητες, μέχρι και τις δεκαοκτώ μοναδικές ιδιότητες ενός Βούδα. Όλα αυτά τα όντα θα είναι σταθερά θεμελιωμένα στο έλεος. Μεταξύ αυτών, οι Άρχατ θα εμφανιστούν στον κόσμο. [F.282.b] Οι Πρατυέκα και οι Μποντισάτβα θα εμφανιστούν στον κόσμο. Οι Τατάγκατα, Άρχατ, τέλεια ολοκληρωμένοι Βούδες εμφανιστούν στον κόσμο.
«Γιε ευγενούς οικογενείας, τι νομίζεις: το διάστημα βρίσκεται/διαμένει στο μάτι;»
Ο Ακασαγκάρμπα απάντησε, ‘Μπαγκαβάν όχι’.
«Βρίσκεται στη συνείδηση του ματιού;»
«Όχι Μπαγκαβάν.»
«Μήπως βρίσκεται σ’ αυτό που γίνεται αντιληπτό από το μάτι;»
«Όχι Μπαγκαβάν.»
«Μήπως το διάστημα βρίσκεται κάπου εσωτερικά, στην εκδήλωση των τριών αισθήσεων[46] που δημιουργούνται όταν το μάτι αντιλαμβάνεται κάποιο αντικείμενο;»
«Όχι Μπαγκαβάν.»
Το ίδιο ισχύει και τα αυτιά, τη μύτη, τη γλώσσα και το σώμα. Τι νομίζεις γιε ευγενούς οικογενείας: μήπως το διάστημα βρίσκεται στο νου ή οπουδήποτε αλλού μέχρι και την εμφάνιση των τριών αισθήσεων που εμφανίζονται όταν ο νους αντιλαμβάνεται κάποιο αντικείμενο;»
«Όχι Μπαγκαβάν.»
«Τι νομίζεις γιε ευγενούς οικογενείας, τα όντα διαμένουν στο διάστημα;»
«Όχι Μπαγκαβάν.»
«Τι νομίζεις γιε ευγενούς οικογενείας, το διάστημα διαμένει στα όντα;»
«Όχι Μπαγκαβάν.»
Έτσι απάντησε ο Μποντισάτβα Μαχασάτβα Ακασαγκάρμπα στις ερωτήσεις του Μπαγκαβάν. Και συνέχισε, «Μπαγκαβάν, δεν βρίσκονται σε αλληλεξάρτηση. Το ένα δεν είναι αντικείμενο του άλλου. Μπαγκαβάν, όλα τα φαινόμενα πρέπει να κατανοηθούν με αυτόν τον τρόπο: στερούνται αντιλήψεων, είναι κενά, στερούνται υπέρθεσης, είναι η τελική πραγματικότητα και το ως είναι. Μπαγκαβάν, ως προς την ουσία του διαστήματος, έτσι είναι. Το συγκεκριμένο της χαρακτηριστικό είναι πως δεν διαφοροποιείται, είναι μη διανοητική, εντελώς μη διανοητική, ακίνητη και χωρίς υπόσταση. Δεν υπάρχει φύτρο, σπόρος, καρπός και ωρίμανση. Δεν υπάρχουν λόγια ούτε νοητική εμμονή. Μπαγκαβάν, [F.283.a] ο Μποντισάτβα Μαχασάτβα που κατανοεί με αυτόν τον τρόπο όλα τα φαινόμενα, πετυχαίνει την αποδοχή πως όλα τα φαινόμενα δεν εμφανίζονται. Μπαγκαβάν, έτσι είναι:
vyavaraja/ mantaksaya/ jinajaya/ jananimamunihara/ anayapala/ gunagarbha/
niyamasurinaya/ bupasa/ satasapa/ samasana/ tathakama/ samangu/ matusisa/
samacetanaya/ klesantasamsosane svaha/”
Ο Μπαγκαβάν απάντησε, «Ορθά μίλησες, ορθά μίλησες. Γιε ευγενούς οικογενείας, όταν πεις στα όντα αυτό το νταράνι ‘του μεγαλόπρεπου λιονταριού που στρέφεται πίσω και συναρπάζει όποιον το βλέπει’[...][47] την ώρα του θανάτου, την τελευταία στιγμή συνείδησης, θα έχεις την ικανότητα να εξαλείψεις τα πέπλα των μολύνσεων, τις αμαυρώσεις του κάρμα και τις αμαυρώσεις ως προς τα φαινόμενα και θα τα στείλεις στα τέλεια καθαρά βουδικά πεδία. Θα πας σε απροσμέτρητα, άπειρα κοσμικά συστήματα και με τη δύναμη του ελέους για τα όντα, θα διδάξεις διάφορα είδη από Σούτρες της Μαχαγιάνα στα χωριά, τις πόλεις, τις αγορές, τις περιφέρειες, τις επαρχίες και τα βασιλικά παλάτια, παίρνοντας διάφορες μορφές κι έχοντας τους κατάλληλους τρόπους και συμπεριφορά. Θα φέρεις στην ωριμότητα τα όντα έτσι ώστε όλα τους, από τους κατώτερους των κσατρίγια έως τους κατώτερους των μοναχών, να μπορέσουν να εγκαταλείψουν τα αρνητικά ντάρμα και να βρεθούν στα ενάρετα ντάρμα.»
Καθώς δίδασκε ο Τατάγκατα, αμέτρητα όντα των εννέα ειδών γέννησης μεταξύ των θεών και των ανθρώπων πραγμάτωσαν διάφορα επίπεδα διαλογιστικής συγκέντρωσης, νταράνι και ανεκτικότητα, ενώ σε άλλους εμφανίστηκε η σοφία των δέκα επιπέδων. Δεκάδες χιλιάδες όντα απέκτησαν την αποδοχή πως όλα τα φαινόμενα δεν εμφανίζονται.
«Όταν τα όντα εγκαταλείψουν τη ρίζα της διαμάχης,
όποιες διαφωνίες κι αν υπάρχουν,
το θεμέλιο όλων των θεωρήσεων γρήγορα θα μετατραπεί[48] »
Όταν ο Μπαγκαβάν είπε αυτά τα λόγια, οι μοναχοί, ολόκληρη η ακολουθία και όλος ο κόσμος, μαζί με τους θεούς, τους ανθρώπους, τους ασούρα και τους γκαντάρβα αγαλλίασαν και επαίνεσαν τις διδασκαλίες του Μπαγκαβάν.
‘Έτσι ολοκληρώνεται η Ευγενής Μαχαγιάνα Ακασαγκάρμπα Σούτρα.
Επιμέλεια, μετάφραση και τεκμηρίωση από τον Ινδό ηγούμενο Sakyaprabha και τον μοναχό Ratnaraksita.
